نقد و بررسی همرزمان امام حسین علیهالسلام
تمامی مسلمانان شیعه و و محققان و تاریخنویسان، امام حسین علیهالسلام را سالار شهیدان و نماد ایثار و ایستادگی میدانند. امامی که در برابر ظلم سکوت نکرد و برای زنده نگه داشتن اسلام واقعی از جان خود و اصحاب خود گذشت. اما باید تاریخ مبارزه با ظلم و جور کسانی که خود را به ناحق جانشین پیامبر اکرم (ص) میدانستند را بهصورت یکجا خواند و رشادتها و روشهای مبارزهي هر معصوم را نباید از دیگری جدا دانست. این بزرگواران همگی و با یک هدف مشخص و واحد در راه احقاق حق که جانشینی رسول خدا بود قدم برمیداشتند. در اینجا به کتابی را به شما معرفی میکنیم که بند به بند آن به تحلیل مبارزات ائمه اطهار پرداخته است. در شیعه، امام حسین علیهالسلام و اصحابش، نماد این مبارزات هستند. اما در این کتاب با عنوان «همرزمان حسین» بهصورت طبقهبندی شده و دورهای با اقدامات ائمه آشنا خواهیم شد. باید که خواندن این کتاب ، معرف ما را نسبت به معصومین افزایش دهد.
کتاب همرزمان حسین، همگی در قامت یک انسان شریف
دوران امامت امامهای معصوم حدود ۲۵۰ سال است. حضرت آیتالله خامنهای – رهبر جمهوری اسلامی – با مطالعات گسترده در تاریخ اسلام، با ابداع واژهی انسان ۲۵۰ ساله به روشی جدید به بررسی این دوران پرداختهاند. ایشان این انسان را، انسانی توصیف میکنند که در تمام دوران خود، لحظهای از انجام وظایف و تکالیف خود از پا نشسته است و همواره با مجاهدت به پیش رفته است. بر این اساس در هر برهه و زمانی به اقتضای شرایط و امکانات و موانع، تصمیمی را اتخاذ کرده و هیچگاه لباس رزم با دشمنان اسلام را که با زور بر مسند جانشینی رسول اکرم (صلّیاللهعلیهوآله) تکیه زده بودند، از تن بیرون نکرده است. از امام علی علیهالسلام گرفته تا سایر امامان. به نظر خیلی از نظریهپردازان، بعد از شهادت امام حسین (ع) باقی امامها دست از مبارزه کشیدهاند اما مقام معظم رهبری با آوردن ادله و اسناد تاریخی بیان میکنند که از امام سجاد تا امام حسن عسکری (علیهمالسلام) همه همرزمان امام حسین (علیهالسلام) دانسته میشوند و به وضوح معلوم میشود که امامان معصوم (علیهمالسلام) با چه مرارتها و سختیها و با چه مجاهدتی بار امامت را به دوش کشیدهاند در مواقع مناسب چه ضرباتی را بر دشمن وارد کردهاند و در لحظات خطر، چگونه به حملات دشمن، پاسخ مناسب را دادهاند.
این کتاب شامل ۱۰ سخنرانی از آقای خامنهای (مدّظلّه العالی) است که در سال ۱۳۵۱ در ماه محرم انجام دادند. در سالهای پیش از انقلاب، بین سالهای ۴۶ تا ۵۵ ایشان در مناسبتهای مذهبی به تهران سفر کرده و سخنرانی میکردند. در محرم سال ۱۳۵۱ در هیئت انصار الحسن (علیهالسلام) که از هیئتهای پرشور و انقلابی آن سالها بود از سوم تا دوازدهم محرم به سخنرانی پرداختند و در این ده سخنرانی، بیانات خود را دربارهي سیرهي ائمه در قالب انسان ۲۵۰ ساله مطرح کردند. محوریت اصلی این کتاب بر سیرهی چهار امام، از امام سجاد علیهالسلام تا امام کاظم علیهالسلام.
در جلسهی اول نگاهی کلی به موضوع امامت و روش تحقیق درست و قابل اعتماد، پرداخته شد و فهرستی هم از موضوعات روزهای دیگه به مخاطبان داده شد.
در روز دوم ایشان به اهمیت شناخت و تلاش دشمنان برای تحریف چهرهی آنها و اقدامات مبارزه طلبانهی آنان علیه ظلم پرداختند.
موضوع روز سوم، وظایف امام بود که در قبال امت اسلامی دارد. وظایفی که نایب بر حق رسول خدا باید انجام دهد تا جامعه از جهل و کفر خارج شود.
روز چهارم به طرح و توضیح انسان ۲۵۰ ساله گذشت. ایشان درد این شب به معنای واقعی جهاد و مجاهدتهای امامان پرداختند.
در روز پنجم، آقای خامنهای امامت را به چهار دوره تقسیم کردند و هر دوره را به اختصار توضیح دادند.
در روز ششم اما به صورت اختصاصی به دورهی چهارم و زمان امامت امام سجاد علیهالسلام تا امام عسکری علیهالسلام پرداختند.
موضوع جلسهی هفتم، سیرهی سیاسی امام صادق (ع) است که با روز نهم عاشورا همزمان میشود.
روز هشتم که با عاشورای حسینی همزمان بود، آیتالله خامنهای به برخوردهای تند ائمهی دورهی چهارم با خلفا و علمای درباری و همچنین بحث بهرهگیری ایشان از شعرای مجاهد پرداختهاند.
روز نهم به امامزادگان انقلابی و به صورت اختصاصی به قیام زید اختصاص یافت.
در جلسهی دهم نیز ایشان به تقیه و نکاتی در این باره پرداختند.
لزوم انتشار کتاب همرزمان حسین
بسیاری از اندیشمندان مسلمان وغیر مسلمان، در سالهای زیادی دست به تحقیق دربارهی سیرهی ائمه زدهاند. برخی از اینها بر این باور اشتباه هستند که امامان در جامعه تاثیر و فعالیت سیاسی و اجتماعی نداشتهاند و صرفا انسانهایی عابد و عالم بودهاند. در کنار اینها بودند اندیشمندانی که امامان معصوم را جانشینان برحق رسول اکرم در تمامی شئون از جمله تشکیل حکومت اسلامی، قضاوت، تبیین قرآن و … میدانستند.
حضرت آیتالله خامنهای هم بر این باور بودند و سالیان بسیاری به مطالعه و تحقیقهای فراوان در کتب تاریخی و منابع مختلف پرداختند تا در سال ۵۱ به تعریفی درست از دوران امامت تخت کلمهی انسان ۲۵۰ رسیدند.
تفاوت ایشان با دیگر پژوهشگران این موضوع، در آن بود که ایشان با نگاه دوباره به متون و دقت در محتواهای آن، به احیای میراث مبارزاتی امامان معصوم علیهم السلام پرداختهاند. این کتاب به قلم و نتیجهی پژوهشهای مقام معظم رهبری است را در سال ۱۳۹۷، انتشارات انقلاب اسلامی به چاپ رسانیده است.
این کتاب در قطع رقعی و در ۴۲۲ صفحه برای مخاطبان چاپ شده است و شما میتوانید نسخه الکترونیکی آن را هماکنون از طریق همین صفحه از فیدیبو دانلود کنید و یا با نصب اپلیکیشن رایگان فیدیبو، همیشه و همهجا به یک کتابخانهی بزرگ دسترسی داشته باشید.
حضرت آیتالله، سید علی خامنهای نویسندهی کتاب همرزمان حسین
ایشان در حال حاضر دومین رهبر جمهوری اسلامی و دارای عالیترین مقام کشور هستند. آیت الله در روز ۲۹ فروردین سال ۱۳۱۸ در مشهد چشم به جهان گشودند که در شناسنامه ۲۴ تیرماه نوشته شده است. وی از ۴ سالگی در مکتبخانه به تحصیل پرداختند.
آقای سید علی خامنهای – رهبر جمهوری اسلامی – از سلسله سادات افطسی است که با پنج واسطه به امام چهارم شیعیان، حضرت علی بن حسین میرسد. ایشان علاقهی شدیدی به علم حوزوی داشتند و بعد از اتمام دبستان به حوزه میروند. در کنار دروش حوزه تا دوم دبیرستان را نیز میخوانند.
کتاب همرزمان حسین را چه کسانی بخوانند؟
این کتاب را به تمامی شیعیان توصیه میکنیم. این کتاب برای آغاز آشنایی با راه و رسم ائمه اطهار در طول تاریخ اسلام بسیار مناسب است.
در بخشی از کتاب همرزمان حسین میخوانیم؛
مواضع امام صادق (علیه السلام)در برابر خلفای زمان
شاید حدود پنج شش روایت هست – که مجموع این روایات این است که منصور عباسی امام صادق را خواست. یا خود امام به دربار منصور رفت؛ آنجا منصور بنا کرد تندی کردن و امام (علیه السلام) در جواب گفت که: «ای امیرالموّمنین! ایوب مبتلا شد و صبر کرد. یوسف نعمت یافت و شکر کرد و تو بازماندهی آن دودمانی؛ صبر کن!» یعنی بدیهایی را که از ما می بینی، تحمّل کن، صبر کن. در برخی از این روایتها آمده که منصور عصبانی شد. مثلا گفت برو؛ در بعضی جاها هم محبتی پیدا کرد و حضرت را در آغوش گرفت و بوسید. چند روایت این جوری هست. ما باید وارد شویم و اصلا ببینیم این روایات چیست.
وجود روایاتی مبنی بر خضوع امام صادق(ع) در برابر منصور عباسی
ربیع ملازم منصور؛ راوی روایات خضوع امام صادق(ع) در برابر خلیفه
اول نکتهای که دربارهی این روایات عرض میکنم این است که همهی این پنج شش روایتی که هست، راویاش ربیع حاجب است. ربیع حاجب کیست؟ ربیع حاجب آن کسی است که منصور عباسی گشته در میان تمام نزدیکان خود، او را انتخاب کرده برای دربانی و ملازمت دائمی. منصور, مکه هم که رفت.، او را با خودش برد؛ این در روایات هست. او در بغداد هم با منصور بوده در حیره هم با منصور بود. راوی؛ جناب ربیع است! این مثل چه کسی میماند؟ مثال از جاهای کوچک کوچک بزنیم. جاهای بزرگ و بالا نرویم. فرض کنید شما یک دشمن خونیای دارید که دائم با او در حال ستیزه و جنگ و مبارزهاید و او هم با شما همینطور است. دوستان شما هم به اتکاء دشمنی شما با او با او میجنگند و مبارزه میکنند. بعد شما در زندان یا در شهر دیگری هستید. یا یک گرفتاریای دارید، یا در این دنیا نیستید. حال این دشمن بیاید این دوستان شما را دانه دانه ببرد. بگوید شماها چرا مبارزه میکنید؟ اربابتان، رئیستان آن روز آمد، افتاد به پای من پای من را بوسید. گفت غلط کردم و من جزو مخلصین و دوستان تو هستم. این حرف برای سرکار چقدر حجیّت دارد؟ ربیع حاجب. یار نزدیک وفادار منصور- که مورد اطمینان کاملش هم هست – نقل میکند که بله، امام صادق (علیهالسلام) آمد. بعد که چنین گفت، منصور چنین گفت. منتها برای اينکه شیعه باورش بیاید. برای اینکه نسلهای بعد دست به دست این حرف را برای هميشه در میان خود حفظ کنند، اين ماجرا را که نقل میکند، دو سه تا فضیلت هم برای امام صادق (علیه السلام) میشمرد؛ منتها فضیلتهایی که به حال منصور ضرری ندارد.