استکبار یعنی چه؟
در این زمینه ابتدا باید از منظر رهبر معظم انقلاب بدانیم که استکبار یعنی چه و به چه کسی مستکبر گفته میشود. رهبر معظم انقلاب اسلامی در اینباره خاطرنشان ساختهاند: «…استکبار یعنی چه؟ استکبار یک تعبیر قرآنی است؛ در قرآن کلمهی استکبار بهکار رفته است؛ آدم مستکبر، دولت مستکبر، گروه مستکبر، یعنی آن کسانی و آن دولتی که قصد دخالت در امور انسانها و ملّتهای دیگر را دارد، در همهی کارهای آنها مداخله میکند برای حفظ منافع خود؛ خود را آزاد میداند، حقّ تحمیل بر ملّتها را برای خود قائل است، حقّ دخالت در امور کشورها را برای خود قائل است، پاسخگو هم به هیچکس نیست؛ این معنای مستکبر است. نقطهی مقابل این جبهه ظالم و ستمگر، گروهی هستند که با استکبار مبارزه میکنند؛ مبارزهی با استکبار یعنی چه؟ یعنی در درجهی اوّل زیر بار این زورگویی نرفتن؛ معنای استکبارستیزی یک چیز پیچوخمدارِ پیچیدهای نیست؛ استکبارستیزی یعنی یک ملّتی زیر بار مداخلهجویی و تحمیل قدرت استکبارگر یا انسان مستکبر یا دولت مستکبر نرود؛ این معنای استکبارستیزی است…» (دیدار با دانشآموزان و دانشجویان – دوازدهم آبان ۱۳۹۳)
استکبارستیزی یعنی چه؟
حال که با معنی استکبار از نگاه رهبر انقلاب آشنا شدیم، شایسته است که به معنی استکبارستیزی نیز توجه کنیم. استکبارستیزی یک حرکت کور و بیمنطق نیست بلکه فعالیتی آگاهانه و مبتنی بر بصیرت است: «…استکبارستیزی عدم تسلیم در مقابل فشارها است. در اینزمینه هم ایستادیم. اینکار، سخت بود؛ اما جمهوری اسلامی توانست این کار سخت را با موفقیت انجام دهد…» (خطبههای نماز جمعه تهران – پانزدهم بهمن ۱۳۸۹) استکبارستیزی، ایستادگی قاطع در مقابل حرکت کفر و نفاق در سطح جهان و مرزبندی شفاف با دشمنان انقلاب و دین، شاخصهای اصلی هستند. ایشان درخصوص مرزبندی شفاف با دشمنان بیان داشتند: «اگر کسی مرزبندی شفاف با دشمنان انقلاب و دین نکند، قدر خود را کاهش داده است و اگر به آنها گرایش پیدا کند، از دایره نظام خارج میشود…» (دیدار با اعضای بسیجی هیأت علمی دانشگاهها – دوم تیر ۱۳۸۹)
تطهیر نظام سلطه، خیانت به اسلام است
در طول سالیان جاری، متأسفانه شاهد آن هستیم که گاه افرادی سعی در خدشه در اصول انقلاب اسلامی و تغییر آن دارند. این حرکت از سوی دشمنان نظام اسلامی مسبوق به سابقه است و دشمن در دورانهای مختلف، چنین تلاشی داشته است اما متأسفانه اکنون برخی از افراد که سابقه در انقلاب دارند و برای انقلاب تلاش کردهاند، به چنین کاری دست میزنند. یکی از این موارد این است که چنین افرادی منکر مسأله اصلی استکبارستیزی میشوند و تلاشکنند تا بهگونهای جلوه دهند که گویی اختلافات میان نظام اسلامی و نظام سلطه و استکبار جهانی، اختلافاتی جزئی بوده است. این افراد مدعی میشوند که نظام اسلامی و نظام سلطه در اثر سوءتفاهم است که با هم مخالفت میکنند و در حقیقت دشمنی میان استکبار و اسلام را منکر میشوند. این در حالی است که تطهیر نظام سلطه و توجیه دشمنیهای آن خیانت به اسلام است.
استکبارستیزی از اصول انقلاب اسلامی
همین امر باعث شده است که رهبر معظم انقلاب اسلامی، خطر کمرنگ شدن مسأله استکبارستیزی را خیلی زود تشخیص بدهند و یکی از مطالبات اصلی رهبر معظم انقلاب که در طول سالهای رهبری ایشان همواره مورد تأکید و تکرار بوده است و در سالهای جاری نیز بر شدت و حدت آن افزوده شده است، مسأله استکبارستیزی و مبارزه با دشمن و کوتاه نیامدن در برابر آن است و این آرمان، پایان و نهایتی ندارد و تا زمانی که زورگویانی در این عالم هستند، استکبارستیزی و مبارزه با آنها نیز ادامه دارد. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی: «ملت ایران، شعار مبارزه با استکبار را باید بهعنوان پرچم و مشعلی حفظ کند. چرا؟ چون اگر این عَلمِ برافراشته حفظ نشود و این شعار، افسرده و گم شود، راه ملت گم خواهد شد. استدلال واضحی هم دارد. چون دشمنیِ آن دشمن، آشکار است و برای اهل بصیرت، مخفی نیست و دشمنِ آشکار هم، با وجود اینکه دشمنیاش آشکار است، شیوههایی برای فریب دارد. غالب ملتهایی که فریب خوردند و دولتهایی که اشتباه کردند، از اینجا اشتباه کردند که روشهای دشمن را درست نشناختند. اگر ما روشهای دشمن را نشناختیم و مبارزه با دشمنی که میخواهد ما را نابود کند، به فراموشی سپردیم، بدیهی است که راهی را خواهیم رفت که دشمن میپسندد؛ یعنی راه نابودی، راه ویرانی، راه فساد. مبارزه با استکبار، یک شعار همیشگی است. منتها مطلب اساسی این است که یک ملت هوشمند، همیشه برخورد با شعارها را درست انتخابکند. یکوقت، انسان فقط شعاری را دائماً بر زبان جاری و تکرار میکند؛ این کارِ زیادی نیست. یکوقت، شعار را میشکافد، در آن تعمّق میکند و بر اساس آن، کار انجام میدهد؛ این درست است. در شعار مبارزه با استکبار – که امروز گفتم تجسّم استکبار، دولتِ متجاوز آمریکاست – خود آمریکاییها و دولتمردان آمریکایی، از اوّل انقلاب تا به حال، راههایی را طی کردند، برای اینکه این شعار را از فضای کشور ایران بزدایند. چرا؟ چون تا این شعار وجود دارد، تا ذهن مردم از «مرگ بر آمریکا» پُر است، تسلّط دوبارهی آمریکا بر این کشور و منابع آن، ممکن نیست. پس، تا وقتیکه فضای کشور، از ضدّیت با دولت متجاوز آمریکا – بهصورت تبیینشده – پُر باشد، آمریکا قاعدتاً دیگر راهی به این کشور ندارد. نه میتوانند در سیاست این کشور دخالت کنند، نه به منابع اقتصادی این کشور تسلّط یابند و نه حضور فرهنگی در اینجا داشته باشند. اگر بخواهند به این کشور برگردند، راهش این است که اوّل، این شعار را حذف کنند؛ اوّل دشمنیِ ملت ایران با نظام سلطه و با سلطهگر و بهطور مشخّص با آمریکای مستکبر را از بین ببرند.» (۹/۸/۱۳۷۵)
استکبارستیزی از شاخصهای نظام اسلامی
مسأله صرفا به اهمیت استکبارستیزی ختم نمیشود بلکه یکی از شاخصهای اصلی نظام اسلامی در کنار عدالت و استقلال و آزادی، مبارزه با استکبار و ایستادن در برابر نظام سلطه بینالمللی است. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی: «عدالتخواهی، استقلال و آزادی بهمعنای حقیقی کلمه، استکبارستیزی و منفعل نشدن در مقابل دشمن، مردمگرایی، مستضعفنوازی و گرایش به طبقات محروم و پرهیز از اسراف و زندگی اشرافیگری، جزو مبانی انقلاب اسلامی هستند که بهوهیچوجه نباید تغییر کنند.» حضرت آیتالله خامنهای، اعتبار و اصالت این مبانی را بهدلیل برگرفته شدن آنها از متن قرآن و منطق اسلام دانستند و افزودند: «دشمنان نظام اسلامی در طول ۳۰ سال گذشته همواره تلاش کردهاند تا مبانی انقلاب اسلامی را زیر سؤال ببرند و علت برخی مشکلات کشور را، تأکید بر این اصول بدانند…» رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به اصل استکبارستیزی و کوتاه نیامدن در مقابل دشمن افزودند: «در مقابل دشمن مستکبر نباید کوتاه آمد بلکه باید نظام اسلامی بهحدی از اقتدار، استحکام و مصونیت برسد که دشمنان احساس کنند کاری از دست آنها برنمیآید.» (۸ شهریور ۱۳۸۷)
مستکبرین از ابزار ارعاب و ترساندن استفاده میکنند
در برابر خوی استکبارستیزی حاکم بر نظام و انقلاب اسلامی، باید توجه داشت که دشمن از شیوه ارعاب و تهدید استفاده میکند. هدف از این شیوه آن است که مردم و مسؤولان کشورهای مخالف خود را دچار ترس و بزدلی کند. از اینجهت است که نظام سلطه و مستکبرینی که کار خود را با تهدید و ارعاب و ترساندن مسؤولان کشورها و بهتبع آن مردم کشورها پیش میبرند، از اینطریق خواست خود را بر ملتها تحمیل میکنند. در برابر این تلاش دشمن، توصیه رهبر معظم انقلاب این است که مسؤولان و مردم احساس ضعف و ترس نکنند و بدانند که دشمن ما حتی اگر شیطان بزرگ هم باشد، ضعیف و ناتوان است. به تعبیر رهبر معظم انقلاب:«پروردگارا! من از این ملت اینگونه احساس میکنم. خود من هم اینگونهام؛ ما از راه و اراده و خواست تو، بهخاطر خواستِ دشمن، برنخواهیم گشت. این ملت، اینطور دارد حرکت میکند و من اینرا مشاهده میکنم. ما با قدرت این ملت، در مقابل هیچ قدرت بزرگ جهانی، احساس ضعف نمیکنیم. بنده میبینم دشمن میخواهد با ترساندن، کار خودش را پیش ببرد. ما به اتّکای قدرت الهی که مجسّم در قدرت ملت بزرگ ماست، از دشمن مستکبرِ متکبّر، نمیترسیم. معتقدیم کاری نمیتواند بکند. «انّ کید الشیطان کان ضعیفاً.» این، قرآن است. قرآنرا باید باور کرد. کید شیطان، ضعیف است. اگر روزی در قرآن اینرا میخواندیم و از روی ایمان و تعبّد، فقط قبول میکردیم، خدایا تو شاهدی که امروز اینرا از روی تجربه هم قبول کردهایم. تجربه هم همین را نشان میدهد. اگر شیطان ضعیف نبود، جمهوری اسلامی را تحمّل نمیکرد.» (۱۲ آبان ۱۳۷۲)
آمریکا مصداق کامل و اتم استکبار است
رهبر معظم انقلاب در بیان مصداق استکبار میفرمایند: «اگر بخواهیم در بین دولتهای دنیا، مستکبر را پیدا کنیم، دچار مشکل نمیشویم. یعنی دولت آمریکا – که امام به او لقب شیطان بزرگ دادند – در مقابل ندای حقطلبانهی ملت ایران، مستکبر بود. استکباری که در زمان ما شکل گرفت، استکبار آمریکایی بود. قبل از انقلاب هم، اینطور بود. در دوران انقلاب و تا امروز هم همینطور است.»
مبارزه با استکبار از اصول امام بود
مبارزه با استکبار، یکی از اصول امام خمینی(ره) در انقلاب اسلامی نیز بوده است و از خواستهها و توصیههای مکرر آن امام راحل همین بوده است که مسؤولان نظام اسلامی در برابر دشمن کوتاه نیایند و تصور نکنند که با کوتاه آمدن در برابر ابرقدرتها، دشمنان از دشمنی خود دست برمیدارند. چنانکه اشاره شد متأسفانه در سالهای اخیر شاهد آن هستیم که برخی که خود روزی از مبارزان اصلی انقلاب علیه استکبار بودند، در برابر دشمن کوتاه میآیند و یا با نفی شعارها و آرمانهای انقلاب، منکر این میشوند که آمریکای جنایتکار و شیطان بزرگ نماد بارز و مصداق اتم استکبار است. این در حالی است که امام راحل عظیمالشأن ملت ایران و نیز رهبر معظم انقلاب در طول دوران رهبری خود همواره ملت را به شناخت دشمن اصلی و کوتاه نیامدن در برابر آن دعوت میکردند. به این ترتیب خطر جدیای که نباید نسبت به آن غافل بود، این است که کسانی دشمن اصلی را بزک کنند و آمریکای جنایتکار را که مظهر استکبار و مصداق اتم آن است، بیطرف و یا حتی دوست ملت ایران معرفی کنند. در برابر این توطئه و صدمه فکری باید ایستادگی کرد و مبنای استکبارستیزی نظام اسلامی را حفظ نمود.
علت دشمنی استکبار با ملت ایران
«…علت اصلی دشمنی زورگویان جهانی با ملت ایران، خودداری جمهوری اسلامی از پذیرش نظام مبتنی بر سلطهگر و سلطهپذیر است… مبارزه با استکبار و نظام سلطه، براساس مبانی قرآنی، هیچگاه تعطیلپذیر نیست…» (دیدار با دانشجویان و نمایندگان تشکلهای دانشجویی – بیستم تیر ۱۳۹۴)
موفقیت در مبارزه با مستکبران است
برخی تصور میکنند که شعار مبارزه با استکبار به نتیجه نمیرسد اما رهبر معظم انقلاب بهصراحت بیان میدارند: «شعار مبارزه با استکبار، یک شعار زنده است. بر خلاف آنچه که خود مستکبران تبلیغ کردهاند، مبارزه با استکبار، هم ممکن است، هم دارای آینده است و هم امروز برای ملت ایران، یک فریضه بهحساب میآید. منتها شما جوانان و شما روشنفکران و شما افراد هوشمند، باید روشهای گوناگونِ این مبارزه را پیدا کنید. این، آن حرف اساسی ماست.»
ادامه صفوف دشمن در داخل را بشناسید
و در نهایت از بیان رهبر معظم انقلاب اسلامی باید خاطرنشان کرد که در مبارزه با استکبار باید «دشمن را بشناسید، ادامهی صفوف دشمن را در داخل کشور بشناسید، روشهای دشمنی را بشناسید، تبدیلشده و ترجمهشدهی آن روشها در داخل کشور را هم بشناسید. در داخل دانشگاه، در داخل دبیرستان، در متن جامعه، در فعّالیتهای کشور، در مطبوعات و در تبلیغات، ادامهی حضور استکبار را بشناسید. استکبار میخواهد در این کشور و در میان این ملت، ایمانِ عمیق نباشد، سرگرمی به شهوات باشد، «معروف» اسلامی نباشد و آنچه از نظر اسلام «منکر» است، رایج باشد. استکبار میخواهد در داخل کشور، تنبلی و بیکارگی باشد، سازندگی و ابتکار و اصلاح امور اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مردم نباشد. استکبار میخواهد پیشرفت علم و دانش در کشور نباشد، تحقیقات نباشد، کلاسِ درس نباشد.»؛ «اگر یک ملت یا مسؤولان آن، چگونگی برخورد با شعارها را درست ندانند، به خسارتهای بزرگی دچار خواهند شد.» (۹/۸/۱۳۷۵)