بسم الله الرّحمن الرّحیم
این حضور پیوسته و مستمر و بازدید تقریباً همهساله حضرتعالی از نمایشگاه بینالمللی کتاب که حقیقتاً بادقت و توجّه به جزئیّات انجام میشود چه پیامی برای جامعه، برای فعّالان عرصه کتاب، مسئولان امر و حوزه چاپ و نشر دارد؟
آنچه از من باید بپرسید پیام این کار نیست، انگیزههای من است. انگیزه در درجه اوّل، میل شخصی به کتاب و اُنس با کتاب است. در مرحله دوّم، ترویج کتاب است، چون اعتقادم بر این است که ما محتاج کتاب هستیم. هیچ چیزی جای کتاب را نمیگیرد. من مایلم که کتابخوانی رواج پیدا کند. امروز یک مقداری شاغلهای دیگر، مثل فضای مجازی، مثل اینجور چیزها، جای کتابخوانی را گرفته؛ این حرکتِ صحیحی نیست. نه اینکه به فضای مجازی مراجعه نکنند یا روزنامه نخوانند؛ چرا، لکن اینها جای کتاب را نباید بگیرد. کتاب بایستی یک جای خاصّی، هم در خرید مردم، هم در مجموعه وقتگذاریهای آنها داشته باشد.
توصیه جنابعالی به مسئولان امر و فعّالین این عرصه برای ترویج فرهنگ مطالعه چیست؟
مسئولین دولتی مثل وزارت ارشاد یا سازمان تبلیغات و امثال اینها بایستی به کسانی که در کار نشر کتاب و تولید کتاب فعّال هستند، کمک کنند. البتّه من امسال که سؤال کردم، معلوم شد کمکهایی از طرف مسئولین به همه یا بعضی از ناشرین میشود.
فعّالان در فضای مجازی هم از فضای مجازی برای ترویج کتاب استفاده کنند؛ این یکی از وظایف است. ما در بخشهای مختلف کتابهای مفید زیادی داریم. امسال تازههای تولید و طبع و نشر بحمدالله کم نیست اینها را معرّفی کنند.
در نمایشگاه بینالمللی امسال چه نکته خاصّی برای حضرتعالی جلب توجّه کرد؟
یکی افزایش کارهای جدید؛ غالب این مؤسّساتی که من رفتم، کارهای جدیدشان قابل توجّه بود که ارائه دادند یا گزارش دادند. دوّم بحث خرید بود؛ تقریباً همه یا اکثرشان(فروشندگان کتاب) گفتند فروشمان خیلی خوب است و مردم مراجعه میکنند. یک نکته دیگر مسئله شمارگان است؛ شمارگان (قبلاً) خیلی تنزّل کرده بود، من (امروز) دیدم، میگویند سه هزار، دو هزار، دو هزار و پانصد و [همینطور] تجدید چاپ؛ کتابهایی که مکرّر تجدید چاپ شده.
[امّا] بیشتر از همه، توصیه ما به کسانی است که با طبقه جوان و نوجوان سروکار دارند، یعنی آموزش و پرورش و دانشگاهها؛ اینها بایستی زمینه کتابخوانی را برای نوجوان و برای جوان فراهم بکنند و کتابهای خوب را در اختیارشان بگذارند. البتّه خانوادهها به نوه خودشان وظایفی دارند. جوانها خیلی احتیاج دارند به خواندن کتاب.
ادبیّات، تاریخ، مواریث، معرّفی شخصیّتها؛ اینها چیزهایی است که انصافاً ما در آنها خلأ داریم. [همینطور] شرح قضایا و حوادث گوناگون؛ مثلاً درباره مشروطیّت، چند کتاب معدود داریم. آن نگاه واقعی و صحیح نسبت به آنچه به عنوان مشروطیّت در کشور اتّفاق افتاد، باید درست تبیین بشود. درباره دفاع مقدّس هر چه بنویسیم کم نوشتهایم. درباره خود انقلاب کم داریم، درباره امام (رضوان الله علیه) [هم همینطور]. این کارها باید انجام بگیرد. تولید کتاب خیلی مهم است که بیشتر به عهده وزارت ارشاد و دستگاههای تبلیغاتی و حوزه هنری و امثال اینها است، امّا ترویج کتاب به عهده آموزش و پرورش و به عهده دانشگاهها و مانند اینها است.