داستان
[ایجاد انگیزه]
یکی از شاهان مسلمان شوق زیارت خانه خدا و اعمال حج به سرش اقتدا افتاده بود اما بیماری که داشت و مسائل عدیده مملکتی که به آنها درگیر بود امکان این سفر معنوی را از او گرفته بود اما همیشه غصه داشت که ایکاش میتوانست به این سفر پر از معنویت برود تا ثواب اخروی و کمالات اخروی نایل شود.
تا اینکه یکی از وزرا پیشنهادی را مطرح کرد ، گفت یکی از عالمان سالک بارها سفر حج رفته است شاید بتوان با او معاملهای ترتیب داد.
از طرف شاه به آن عالم پارسا خبر دادند که شاه قصد دیدار او را کرده است، آن عالم عابد و با تقوا اجاره داد تا شاه در منزل ساده و زاهدانه او به دیدارش شرفیاب شود.
در آن دیدار شاه به آن عالم رو کرد و گفت که چه میشود ثواب یکی از حجها را با من معامله کنی؟ که پولی در اختیارتان بگذارم که شما از ثواب صدقات و خیرات آن بهرهمند شوید شما هم ثواب یکی از حجهایتان را به من مرحمت کن تا من هم از ثواب حج شما بهره ای ببرم
عالم گفت: اگر مشتری باشی فروشندهام .
شاه گفت: قیمتش چند باشد؟
عالم قیمت گزافی گفت که شاه حساب کرد اگر خزانه مملکت را خالی کند از پس آن مبلغ گزاف بر نمیآید .
گفت: چرا این همه گران؟
عالم گفت: مگر نشنیدی پیامبر فرموده اگر اندازه کوه ابو قبیس طلای سرخ صدقه داده شود به ثواب حج نخواهد رسید.
شاه گفت: پس من چگونه به ثواب حج نایل شوم.
عالم گفت: جور دیگر معامله کنیم؛
تو در تخت عدالت تکیه کم و داد مظلومان بستان و ثواب یک ساعت عدالت گری و کمک به مظلومان و گرفتن حق مظلومان را به من واگذار کن من همه حجهایم را به تو تقدیم میکنم.
یکی از تکالیف الهی و وظایف مؤمنان، حمایت از مظلوم است. در این مقاله آیات مرتبط با حمایت از مظلومان معرفی میشوند.
البته ظلم مراتب مختلف دارد که وقتی حمایت و دفاع از مظلوم مطرح میشود همه مراتب را شامل میشود چه اینکه ظلم در حد غیبت و تهمت یا ستم به منافع و حقوق مالی باشد یا اینکه در حد کشتار مظلومان فلسطین باشد.
دفاع از مظلوم نه فقط دستور شرعی بلکه عقل نیز آن را تحسین میکند؛ اگر امروز که دیگری مورد ستم قرار گرفته بی تفاوت باشیم ستمگر سراغ ما هم خواهد آمد و دیگران نیز در دفاع از ما بیتفاوت خواهد بود و ظلم فراگیر خواهد شد. ازاینرو دفاع از مظلوم نوعی از انواع و مصادیق امربهمعروف و نهیازمنکر است.
شعر
آخر ای مظلوم از مظلوم چون خود یاد کن
چون ببینی ظالم از ظالم حمایت میکند
آه مظلومان چو آتش در میان پنبه است
چون فتح اینجا به آنجا هم سرایت میکند
بگذرند از کبریایی گر خداوندان آز
ثروت دنیا خلایق را کفایت میکند
حمایت از مظلوم از آیات قرآن
خداوند در آیات مختلفی حمایت از مظلومان را تذکر داده است به دو مورد بسنده میکنیم؛
خداوند در آیهای مؤمنان را به جهت حمایت نکردن از مظلومان بهویژه زنان و کودکان ستمدیده مورد سرزنش قرار داده است؛«وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً»
چرا در راه خدا، و (در راه) مردان و زنان و کودکانی که (به دست ستمگران) تضعیف شدهاند، پیکار نمیکنید؟! همان افراد (ستمدیدهای) که میگویند: «پروردگارا! ما را از این شهر (مکه)، که اهلش ستمگرند، بیرون ببر! و از طرف خود، برای ما سرپرستی قرار ده! و از جانب خود، یار و یاوری برای ما تعیین فرما!
نویسنده تفسیر« آسان» در ذیل آیه، میگوید:
«از سیاق آیه یک نوع تهدید استفاده میشود و آن این است که اگر مسلمانی، تحت شکنجه ستمگران باشد و مسلمانان دیگر، بتوانند او را آزاد کنند، ولی تجاهل وسهل انگاری کنند، مشمول تهدید این آیه میشوند و خدای توانا در موقع حساب از آنان، مؤاخذه میکند.»
خداوند در آیه ای يارى مظلومان اخراج شده از وطن، خانه و كاشانه، را تكليفى الهى دانسته است؛
«أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍ … وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ … وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ»