احکام : اموال عمومی و بیت المال
در مسألۀ یازدهم رسالۀ مراجع تقلید بیان شده مسائلی را که انسان غالباً به آن نیاز دارد، واجب است بیاموزد؛ لذا چند نکته دربارۀ بیت‌المال و استفاده از بیت‌المال خدمت شما تقدیم می‌کنم:
استفاده کردن از اموال دیگران در صورتی جایز است که صاحبش اجازه بدهد یا یقین داشته باشیم که صاحبش رضایت دارد و همچنین تصرف در اموال عمومی و بیت‌المال در صورتی جایز است که مطابق قوانین معتبر یا اجازه حاکم شرع باشد وگرنه استفاده از آن‌ها حرام است؛ هر چند فرد قصد برگرداندن و جبران داشته باشد. لذا استفاده شخصی از اتومبیل اداره یا دستکاری در کنتور آب و برق و گاز یا استفاده غیرقانونی از بیمه، حرام است. [۱]
کمک کردن به دیگران برای استفاده غیرقانونی از اموال عمومی و بیت‌المال نیز شراکت در جرم و خودش گناه است. مانند اینکه رئیس اداره‌ای اموال عمومی را در اختیار خویشان و بستگانش و دوستانش بگذارد.
کسی که خواسته یا ناخواسته به اموال عمومی خسارت زده یا تصرف بی‌جا نموده، مدیون است و باید دینش را ادا کند و در صورت امکان به همان اداره برگرداند و الا باید به خزانۀ عمومی پرداخت کند.
شبهه : این چه حکومت اسلامی است که همه در حال اختلاس هستند، در حالی که در زمان شاه هیچ خبری از اختلاس نبود؟
هیچ‌کس از فساد اختلاس حقوق نجومی و امثال کثافت‌کاری‌هایی که بعضی از این مسئولین انجام دادند، دفاع نکرده است. حتماً اگر حکم شلاق این افراد در ملأعام داده می‌شد و شرایط این کار بود که همۀ مردم ببینند بهتر بود. چرا که آن‌ها باید تحقیر شوند زیرا دیگر بحث فرد نیست،؛ بحث این است که دارند مردم را از یک نظامی ناامید می‌کنند که تنها راه نجاتشان است.
مفسد اقتصادی بیشترین ضربه را به این کشور زده چون اعتماد مردم را از بین برد. اما اینکه در مقابل جمهوری اسلامی از حکومت پهلوی تعریف شود، ظلم بزرگی است. فساد در این حکومت را با حکومت پهلوی مقایسه می‌کنید؟!
حکومت پهلوی سرتاپا فساد و فسادپرور بود؛ فقط UNODC که سازمان جرائم مجرمانه ذیل سازمان ملل است، میزان اختلاس ۱۰ دیکتاتور بزرگ دنیا را به عنوان بیشترین کسانی که تا حالا اختلاس کردند گزارش می‌دهد که محمدرضا پهلوی رتبۀ اول را داراست. این سازمان گزارش می‌دهد که محمدرضا فقط در یک سال ۳۵ میلیارد دلار اختلاس کرده؛ اصلاً چرا در این کشور کاپیتولاسیون تصویب شد؟ به خاطر این که آمریکا وام ۲۰۰ میلیون دلاری به ما بدهد. ۲۰۰ میلیون دلار! این طرف شاه ۳۵ میلیارد دلار اختلاس می‌کند، کل بودجۀ نفتی ما در آن دوران که بالاترین حد بودجۀ نفتی بوده، ۳۱ میلیارد دلار بوده. شاه فقط یک سال ۳۵ میلیارد دلار اختلاس کرده! چه چیزی را با چه چیزی مقایسه می‌کنید؟! بله اینجا جمهوری اسلامی است، نباید حتی یک اختلاس، یک فساد و یک حقوق نجومی باشد، ما به همۀ این‌ها معترض هستیم. ما طلبکار هستیم. غرب گراها آمدند اختلاس کردند.
نکتۀ مهم آن است که فضای رسانه به صورتی است که اگر با اختلاس‌گر برخورد شود، معمولاً به گوش مردم نمی‌رسد. به عنوان نمونه معروف‌ترین اختلاس در جمهوری اسلامی، اختلاس ۳ هزار میلیارد تومان است. چه کسی می‌داند عاقبتش چه شد؟ جمهوری اسلامی نه تنها ۳ هزار میلیارد تومان را به بیت المال برگرداند بلکه هزار و دویست میلیارد به عنوان جریمه هم برای مردم دریافت کرد. مَه‌آفرید امیرخسروی که اختلاس را انجام داده بود، در ۳ خرداد ۱۳۹۳ اعدام شد. در هنگام رسیدگی به پرونده مشخص شد رئیس بانک ملی ۳ میلیون دلار رشوه گرفته که در آن زمان از کشور خارج شده بود و با وجود درخواست‌های پیاپی ایران از کشور کانادا هنوز پلیس کانادا همکاری نکرده است.
دستاورد : تحقق عدالت در جامعه
یکی از آرمان‌های انقلاب اسلامی تحقق عدالت در جامعه است. آیۀ شریفۀ «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَینَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ” تصریح می‌فرماید که انزال کتاب‌های الهی و ارسال رسل برای تحقق قسط و عدل در میان جوامع است. خداوند انبیاء و اوصیا را مبعوث می‌کند تا نمادهای ظلم و زورگویی و فساد را از میان بردارند. گسترش عدالت در جهان، زمینه‌ساز گسترشِ عبودیت خداوند است. اسلام می‌خواهد که مردم هم از حیات مادی و هم معنویت و آرامش ابدی برخوردار باشند. این آرمان وقتی محقق می‌شود که تمدن‌سازی و ادارۀ زندگی مادیِ مردم همراه با عدالت اجتماعی باشد و الا در دنیا کشورهای زیادی وجود دارند که تمدن منهای عدالت بنا کرده‌اند و موجب شکاف طبقاتی و سلب آرامش حقیقی در جامعه شده‌اند. نظام جمهوری اسلامی در تلاش است که تمدن‌سازی را بر اساس محوریت عدالت اجتماعی داشته باشد تا الگوی پیشرفت آن همراه با عدالت و پیشرفتِ توأم با معنویت باشد. منظـور از عدالـت اجتماعـی، توزیـع عادلانـۀ ثـروت و درآمـد ملـی در میـان افــراد جامعــه اســت. البته ما همچنان در مورد عدالت مشکل داریم، هر چند وضعیتمان نسبت به زمان پهلوی از زمین تا آسمان فرق کرده، برای رسیدن به نقطۀ عدالتِ مطلوب باید مسئولین و مردم به تلاش‌هایشان ادامه بدهند، سنت خداوند است که هر فرد و ملتی که تلاش و کار کند، بدون تردید به نتیجۀ تلاش برسد. هیچ فردی با ناامیدی و رها کردن تلاش به رشد و پیشرفت نرسیده. درست به همین خاطر است که دشمن سعی دارد با انحاأ مختلف ما را ناامید کند. دشمن با یأس‌پراکنی، سیاه‌نمایی و بزرگ‌نمایی ضعف‌هایمان درصدد است که ما را از حرکت روبه جلو باز دارد. رشد و کمال فردی و اجتماعی تدریجی‌الحصول است. نباید مشکلات، ما را از دیدن پیشرفت‌ها و ادامۀ تلاش باز دارد.
در دوران پهلـوی فقـط پنـج شـهر و یـک روسـتا گازرسـانی شـده بـود و تنهـا ۵۱ هـزار خانـوار تحـت پوشـش گاز طبیعـی قـرار داشـتند. بـا سپری شـدن ۴۰ سـال از ظهـور انقـلاب اسـلـامی هم‌اکنــون ۱۰۸۵ شــهر و ۲۳۲۰۶ روســتا بــا جمعیتــی نزدیــک بــه ۲۰ میلیــون خانــوار، بــه شــبکۀ عظیــم گازرســانی متصــل شــده‌اند.[۲]
[۱]. اجوبه س ۱۵۵۶؛ جامع الاحکام (آیت‌الله صافی) ج ۲ ص: ۱۱۶ س ۱۵۵۶؛ استفتائات آیت‌الله بهجت ج ۴ ص: ۳۶۰ نقل در: سایت احکام رضوی.
[۲]. نک: سیــد محمــدحســین راجــی، سید محــمدرضا خـاتمی، صعود چهل ساله؛ مــروری بـر دســــتاوردهـای چهـل‌ســالۀ انقلاب اسلامی براسـاس آمارهای بیـن المللی، چ ۱، مشهد: معاونت تبـلیغات اســـلامی آستان قدس رضوی، ۱۳۹۷ ش، ص ۱۰۶.