بر اساس گزارش منتشر شده از سوی مرکز پژوهشهای اتاق ایران شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده برای بخش صنعت به ۵۳.۱۱ رسید که نسبت به ماه قبل بهبود داشته و بیشترین مقدار چهارماهه اخیر از تیرماه را ثبت کرده است.
گزارش به دست آمده از فعالان اقتصادی نشان میدهد در مهرماه غیر از موجودی مواد اولیه خریداری شده که با کاهش روبرو بوده. عدد سایر مولفه های اصلی بیشتر از ۵۰ گزارش شده است که میتواند نشانه خروج از رکود باشد. شاخص ترکیبی مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در مهرماه ۵۴.۱۵ گزارش شده است. هر چند شاخص قیمت خرید مواد اولیه و لوازم مورد نیاز در مهرماه ۷۲.۲۵ بیشترین مقدار ۳ ماهه اخیر و شاخص قیمت محصولات تولید شده با خدمات ارائه شده نیز با ثبت عدد ۵۹.۶۹ بیشترین افزایش را طی ۵ ماه اخیر از خردادماه به ثبت رسانده اما با وجود این شاخص کل و صنعت در مهرماه افزایشی و بیشتر از ۵۰ ثبت شده که نشان از رونق فعالیتهای اقتصادی نسبت به ماه قبل است.
شاخص مدیران خرید صنعت در مهرماه ۵۳.۱۱ بوده و نسبت به ماه قبل بهبود داشته و بیشترین مقدار ۴ ماهه اخیر را از تیرماه به ثبت رسانده است. هر چند برخی از رشته فعالیت ها با کاهش شاخص مدیران خرید صنعت و رکود تقاضا، روبرو بوده اند.
همچنین شاخص موجودی محصول (انبار) ۱۹ ۵۸ مانند ماه قبل افزایشی بوده و دومین بیشترین مقدار خود را در سری ۶۱ ماهه به ثبت رسانده است. به منظور تحلیل دقیق وضعیت تولیدات صنعتی و معدنی در کشور اقدام صحیح این است که به میزان تولیدات و فروش شرکت های تولیدی در ۹ ماهه امسال پرداخته شود .
به طور کلی پدیده های اقتصادی هیچگاه با تغییرات یک ماهه قابل تحلیل نیستند و اینکه رسانه ها شاخص خرید مدیران برای یک ماه سال را مبنایی برای تحلیل رکود با رونق اقتصادی قرار دهند. صحیح نیست. در حقیقت پدیده های اقتصادی زمانی قابل تحلیل و بررسی و آنالیز هستند که دامنه دار و مستمر باشند. بنابراین نمیتوان با گزارشی یک ماهه چنین شاخصهایی را مینا برای قضاوت شرایط اقتصادی قرار داد.
همچنین بررسی سالهای اخیر نشان میدهد که افت و خیزها در شاخص خرید در ماههای مختلف امری متداول است. این شاخص به معنای کاهش تولیدات صنعتی نیست بلکه میزان خرید مواد اولیه و کالاهای واسطه ای توسط بنگاه ها را نشان می دهد.
همان طور که در گزارش هم اشاره شده است. میزان فروش کالا و خدمات در کل اقتصاد ۴۷ ۵۳ بعد از ۳ ماه متوالی زکوه اندکی بهبود داشته است. هر چند فروش در بخشهای صنعت و ساختمان کاهش داشته و بسیاری از کسب و کارها همچنان شرایط را مانند ماه قبل گزارش کرده اند. اما این افزایش در فروش عمدنا به دلیل اندکی بهبود در بخش خدمات بوده است. اما در مجموع مولفه های اصلی شامخ از جمله میزان فعالیت کسب و کارها میزان انجام و تحویل سفارش و میزان استخدام و به کارگیری نیروی انسانی در مهرماه نسبت به شهریورماه افزایشی بوده و تنها در موجودی مواد اولیه و میزان سفارشهای جدید مشتریان اندکی کاهش مشاهده می شود. همچنین مقایسه شامخ کل اقتصاد ایران در مهرماه با شامخ کل در برخی کشورها در اکتبر ۲۰۲۳ نشان میدهد که شامخ کل اقتصاد در کشورمان نسبت به مصر با ۱۴۷٫۹ هنگ کنگ ۴۸.۹ نیجریه ۴۹۱ آفریقای جنوبی ۴۸۰۹ ژاپن ۵۰۵ و چین ۵۰ بالاتر است و از کشورهای مقایسه شده تنها سنگاپور ۵۳۰۷ و عربستان سعودی با ۵۸.۴ درصد وضعیت بهتری دارند.
همچنین مقایسه شامخ کل صنعت در مهرماه ۱۴۰۷ کشورمان با شامخ کل صنعت در ۸ کشور مقایسه شده در گزارش نشان می دهد که شامخ کل صنعت در کشورمان با ۵۳۱۱ نسبت به آلمان با ۲۰۰۸ ترکیه ۱۴۸.۴ مالزی ۴۶۸ چین ۴۹.۵ برزیل ۴۸۶ و ژاپن ۴۸۷ وضعیت بهتری دارد و تنها دو کشور روسیه ۵۳۰۸ و هند با ۵۵.۵ وضعیت بهتری دارند.
(اداره کل رصد و پایش دبیرخانه شورای اطلاع رسانی دولت)
