ما در چهل سال قبل در زمان شاه کادیلاک تولید میکردیم و الان در تحویل خودرو پراید به مردم مانده ایم؟!
در پاسخ به این سؤال باید پرسید که آیا تولید خودرویی به نام کادیلاک در زمان قبل از انقلاب به صورت مونتاژی برای یک کشور ارزشمند است؟ آقای فِرِد هالیدی که یک کارشناس اقتصادی بوده و در زمان پهلوی گزارشهایی را درباره ایران نوشته، او در موسسه هاتسون گزارشی را منتشر کرده و مینویسد که اگر سیاستهای صنعتی که محمدرضا پهلوی برای کشور اتخاذ کرده است، بنا باشد محقق بشود در خوشبینانه ترین حالت در نهایت ایران، شبیه کشوری مانند مکزیک میشود.۱
مکزیک در حال حاضر، ماشین هایی مثل فورد و بنز و هیوندای و تویوتا و ژنرال موتورز تولید میکند اما به صورت مونتاژی. این تولید چه دستاوردی برای مردم این کشور داشته است؟ نفع که نداشته است هیچ، اتفاقاً ضرر هم داشته است، زیرا باعث شد که کشور مکزیک برای اینکه کمپانی ها برایشان صرفه اقتصادی و سود بیشتر داشته باشد که حاضر بشوند خط تولیدشان را در آن فعال کنند، دستمزد کارگر را پایین تر بیاورد. نتیجه این سیاستها در مکزیک این شد که درصد اشخاص زیر خط فقر در
این کشور به ۴۶ ٪درصد رسیده و هیچ نفعی به حال این کشور نداشته است. ۲
سطح قدرت خرید مردم به شدت پایین آمده و آنها اصلاً دستمزدی ندارند که بتوانند با آن خودرو بخرند و صرفاً استثمار میشوند و مثل برده کار میکنند تا اینکه این خودرو تولید بشود و از مکزیک خارج بشود تا در کشور دیگری فروخته بشود. پس نتیجه این میشود که کشور باید خودش بتواند خودرو را تولید کند نه اینکه خودرو از خارج آورده شود که در اینجا صرفاً مونتاژ بشود. دشمن در تلاش است تا انقلاب ما را به این جهت ببرد. در همین راستا تفکری باقیمانده مبنی بر این که ما خودمان نمیتوانیم تولید کنیم و باید از خارجیها کمک بگیریم! همین باعث شده است که صنعت خودروسازی ما هنوز بعد از چهل سال نتواند آن میزان کارایی که لازم است را داشته باشد چرا قیمت خودرو در دهه نود اینقدر بالا رفت؟! با توجه به اینکه دهه های قبل اینقدر خودرو تولید میکردیم اصلاً نیازی به قرعه کشی نداشتیم، بلکه به خریداران خودرو جایزه هم داده شده و به صورت اقساط در اختیارشان قرار میگرفت اما در دهه نود به این خاطر قیمت خودرو بالا رفت که عرضه و تقاضای آن به هم ریخت، چرا نتوانستیم عرضه کنیم؟ زیرا به واسطه تحریم، خودروسازان خارجی از کشور رفتند و ما باید بتوانیم اتکایمان به خودروسازی خارجی از بین ببریم تا بتوانیم این مشکل را برطرف کنیم و روی پاهای خودمان بایستیم. حال در کشورمان تولید دانش بنیان به قدری پر قدرت شده است که میتوانیم هر کالایی را که تحریم میشویم، خودمان بومی سازی کنیم. مثلاً ecu خودرو که توانستیم در عرض چهار ماه خودمان تولید کنیم .ما حتی میتوانیم موتورهای خودرو را در داخل خودمان تولید کنیم، بنابراین انقلابی که ما را در عرصه علمی اینچنین پیشرفت داد، در عرصه خودروسازی نیز همچون عرصه های نظامی و عرصههای نیروگاهی، کشور را خودکفا خواهد کرد. در این جهت نیز دولت گامهای مهمی را برداشته است. در حال حاضر با وجود تحریم، ما عرضه خودرو را به قدری بالا برده ایم که به اندازه نیازهای سالیانه مان تولید داریم و نیاز کشور را تأمین می کنیم مگر نیازهای سرمایه ای و افرادی که تقاضای سرمایه به بازار تحمیل میکنند که آن هم با سیاست مالیات بر عائده سرمایه، از دلالی در بازار خودرو جلوگیری میشود تا این قیمتهای غیر واقعی از بین برود.
- Fred E. Halliday, Iran: Dictatorship and Development, p167.
- https://economic.mfa.ir/portal/newsview/31017
