یکی از عواملی که باعث دلسرد شدن مردم از حضور در عرصه هایی همچون انتخابات می شود، عملکرد نامناسب مسئولان و نیز ناکارآمدی نهادهایی است که به صورت انتخابی شکل یافته اند. با این حال راهکار مقابله با چنین مشکلی فاصله گیری از انتخابات و مشارکت های عمومی نیست؛ بلکه این امر با مسئولیت پذیری منتخبان و افزایش کارایی نهادها، ایجاد می شود. به عبارت دیگر کارآمدی نظام به دو مقوله نظر دارد نخست اینکه مردم با حضور حداکثری در انتخابات مسئولان را انتخاب و سپس از آنها حمایت کنند تا بتوانند در مدیریت و اداره کشور خوب ظاهر شوند. از سوی دیگر مشارکت عمومی نشانگر آن است که نظام در مقبولیت و کارآمدی خود موفق بوده است؛ زیرا مردم با شرکت در انتخابات میزان گرایش خود به نظام را نشان میدهند. امروزه دشمنان وانمود میکنند که نظام اسلامی ایران مقبولیت خود را از دست داده است؛ زیرا حضور آنها در انتخابات کاهش یافته است. مقام معظم رهبری االله فرمودند: امروز تبلیغات دشمنان سوگند خورده این ملت متوجه این است که این انتخابات را کم رنگ و بی رونق کند. برا بر این اساس آنچه به عنوان محور کلیدی بحث انتخابات می تواند مورد توجه قرار گیرد مسئله کارآمدی است کارآمدی تا آنجا در مسئله مدیریت کشور اهمیت دارد که میتواند شاخصه ای برای مشروعیت داشتن یا نداشتن کارگزاران در نظام اسلامی قرار گیرد. رهبر فرزانه انقلاب درباره نسبت بین کارآمدی و مشروعیت می فرمایند: مشروعیت همه ما بسته به انجام وظیفه و کارایی در انجام وظیفه است. بنده روی این اصرار و تکیه دارم که روی کاراییها و کارآمدی مسئولان طبق همان ضوابطی که قوانین ما متخذ از شرع و قانون اساسی است بایست تکیه شود. هر جا کارآمدی نباشد مشروعیت از بین خواهد رفت. اینکه ما در قانون اساسی برای رهبر رئیس جمهور نماینده مجلس و برای وزیر شرایطی قائل شده ایم و با این شرایط گفته ایم این وظیفه را میتواند انجام بدهد این شرایط، ملاک مشروعیت بر عهده گرفتن این وظایف و اختیارات و قدرتی است که قانون و ملت به ما عطا می کند.
آنچه برای مردم در این انتخابات و همه گزینشهای ملی و انتخابات ها مهم است، این است که سطح کارآمدی نظام روز به روز ارتقا پیدا کند. این اساس مسئله است. اگر مردم دنبال رئیس جمهور یا دنبال نماینده مجلس میگردند یا دنبال دیگر کسانی هستند که می خواهند آنها را با انتخاب تعیین کنند در پی آن هستند که انسانهای کارآمدی را بر اریکه مسئولیت بنشانند تا بتوانند سطح کارآمدی نظام را افزایش بدهند و مشکلات مادی و معنوی مردم را حل کنند؛ این خواست مردم است. مردم میخواهند کسانی مسئولیتها را بر عهده بگیرند که دلسوز با کفایت و کارآمد باشند.
در نتیجه، کارآمدسازی نظام جمهوری اسلامی را میتوان مهمترین دستاورد انتخابات دانست انتخاباتی که در آن مردم با حضور حداکثری رأی دهندگان با آگاهی کامل و مبتنی بر فهم صحیحی از شرایط و نیازها و اولویتهای کشور به نامزدهایی رای دهند که شایسته ترین افراد برای تصدی مسئولیت باشند از این رو بهترین راهکار جهت افزایش کارآمدی نظام انتخاب مسئولان شایسته و حضور همه جانبه مردم در عرصه های سیاسی است.
نتایج عدم حضور و مشارکت مردم در انتخابات
در نظام جمهوری اسلامی قانون اساسی حاکم است و باید تمامی اداره امور کشور طبق آن باشد. قانون اساسی انتخابات را اصلی اساسی میداند و همه ارکان حکومت از سوی مردم انتخاب می شوند. پس رأی مردم مهم است. قهر کردن با صندوق رأی هیچ اتفاقی را رقم نخواهد زد؛ چراکه با حضور حداقلی عده ای از مردم نیز انتخابات برگزار می شود و کسانی مسئولیت امور را بر عهده خواهند گرفت پس رأی ندادن بدترین کار است. از طرفی با مشارکت پایین در انتخابات هیچ مشکل حقوقی ایجاد نمی شود و اعتبار و مشروعیت آن همچنان پابرجاست. نتایج عدم حضور و مشارکت حداکثری عکس نتایج حضور حداکثری هست.
نتایج زیر تنها بخشی از عواقب عدم حضور در انتخابات و مشارکت حداقلی است:
عدم انجام تکلیف و واجب شرعی کاهش مقبولیت مردمی عدم انجام وظیفه اجتماعی مردم عدم باری حکومت دینی کاهش اعتماد به نظام اسلامی در معرض خطر قرار گرفتن جمهوریت نظام اسلامی مشکلات امنیتی و کاهش استقلال و آزادی کشور کاهش همبستگی و انسجام ملی کاهش عزتمندی و توان خارجی کشور و روی کار آمدن مسئولانی با رای حداقلی نداشتن پشتوانه مردمی کارگزاران پاسخگو نبودن به مردم، رونق بی رمقی و کسالت کنش اجتماعی و سیاسی در مسئولان و مردم .
